Adrian Mutu: dader of toch slachtoffer?

Kort geleden heeft het Hof van Arbitrage voor de Sport (CAS) een beslissing gemaakt die grote gevolgen kan hebben voor het voetbal, zo groot als het Bosman-arrest in 1995. Het opmerkelijke verschil bij deze beslissing is dat de nieuwste uitspraak bijna zeker een triomf is voor de clubs, terwijl de eerdere juridische uitspraken aanzienlijk toegenomen macht gaf aan de spelers in de voetbalmarkt.

Na positief te testen voor cocaïne in september 2004 heeft zijn werkgever, Chelsea, besloten Mutu in oktober te ontslaan. Na een transferbedrag van bijna dertig miljoen euro in de zomer van 2003 betaald te hebben voor Mutu, is nauwelijks anderhalf jaar later zijn reputatie aan flarden. De CAS heeft Mutu veroordeeld tot terugbetaling van meer dan de helft van de investering Het definitieve cijfer van zeventien miljoen (dat was oorspronkelijk negen miljoen als geacht door de FIFA) is een hamerslag ... zelfs voor de normen van een voetballer.

Natuurlijk zou men zich moeten afvragen, waarom heeft Chelsea gekozen voor dergelijke drastische maatregelen in de eerste plaats met Mutu? Een afschrijving van dertig miljoen op een speler was toch zeker veel te veel in 2004? Misschien voor de meeste, maar waarschijnlijk niet voor Roman Abramovich. Maar dan nog, zelfs de meest naïeve voetbalsupporter zal u nog vertellen dat de jonge, rijke en beroemde playboys van de Premier League sowieso vaak experimenteren met recreatieve drugs.

Behoren clubs hier niet intern mee om te gaan? Het is waar dat Mutu hier terecht voor kan worden benadeeld. Het besluit om Mutu's (weliswaar schandelijke) actie publiek te maken en hem te ontslaan op basis daarvan, was meer dan waarschijnlijk, een politiek gemotiveerde beslissing binnen de club. Ik kan u verzekeren dat Mutu niet de eerste voetballer in de geschiedenis is die betrapt is op het snuiven van cocaïne door zijn club, dus waarom behandelen hem als zodanig?

Diverse cynici hebben voorgesteld dat zijn heel openbare ruzie met José Mourinho op het moment kan een beslissende factor geweest in de gebeurtenissen die tot het ontslag van Mutu...deed Mutu alsof hij een blessure had? We zullen het nooit zeker weten. Maar het ontslag was ook een dubbele klap voor Mutu, want samen met het verliezen van zijn lucratief contract bij een duidelijk succesvolle club, werd Mutu werd verbannen uit voetbal voor zeven maanden en kreeg een boete van 20.000 pond door de FA.

Mutu heeft uiteindelijk besloten terug te keren in het voetbal en te verhuizen naar Italië, met de ondertekening van Juventus (die hun eigen morele normen, ironisch genoeg, naar een nieuw dieptepunt aan het verplaatsen waren). Dus in januari 2005 heeft Juventus gratis de speler verworven, waar Chelsea voor gegokt heeft.

Een andere voor de hand liggende vraag, en voorgesteld door Mutu's juridische team ontstaat hierdoor. Kan Juventus aansprakelijk worden gesteld voor een deel van de schadevergoeding? Gezond verstand vertelt dat dit niet erg logisch is, zeker gezien Juventus gewoon te maken had met een transfervrije speler op het moment van zijn ondertekening en niets meer. De CAS was het hiermee eens.

Heden ten dage heeft Mutu bij Fiorentina, opnieuw een reputatie opgebouwd voor zichzelf als een hervormde man, hertrouwd en veel schonere manier van leven buiten het veld, ver van de wereld van de pornosterren en roos van de duivel. Maar het verleden terug is gekomen om Mutu te achtervolgen. Zelfs de door Mutu's ontvangen salarisverhoging van Fiorentina, zal niet genoeg zijn om te compenseren voor het ongelooflijke bedrag.

Twee opties blijven open voor Mutu: om de zaak verder te nemen in het gerechtelijk systeem en een beroep op EU-niveau of om zich simpelweg terug te trekken uit het spel om te voorkomen dat de vergoeding geheel betaald moet worden. De beslissing is een uitspraak van het CAS, niet een burgerlijke rechter en is daarom niet van toepassing buiten de sport.

De tijd tikt. Chelsea zou dom zijn om het geld in een keer terug te verwachten deze zomer en terwijl Mutu's teamgenoten bij Fiorentina wonderwel bij elkaar zijn gekomen in een fundraising voor hun teamgenoot, is het heel goed mogelijk, dat Mutu snel failliet kan worden verklaard, mocht hij besluiten om verder te spelen.

Als het stof weg trekt, zijn de gevolgen voor de rest van de wereld van het voetbal enorm. Een precedent is ingesteld waarbij clubs compensatie kan de vraag van de spelers voor contractbreuk, maar op een meer fundamenteel niveau, lijkt FIFA eindelijk besloten te hebben waar de lijn te trekken met spelers.